آشنایی با فرهنگ هر مقصد جز با گشتن در کوچه پس کوچه های بافت قدیمی شهر و مشاهده محله های قدیمی مردم در حال رفت و آمد بدست نمی آید. قشم نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای آشنایی با گذشته و فرهنگ مردمش پیشنهاد می کنیم به بافت قدیمی شهر رفته و چند صباحی را با پرسه زدن در آنجا بگذرانید. در این گشت و گذار نخستین چیزی که توجه شما را به خود جلب خواهد کرد قلعه پرتغالی هاست که امروزه جز دیواره هایی از آن باقی نمانده است. این قعله که در شمال جزیره بر حاشیه زیبای سواحل خلیج نیلگون فارس قرار دارد در سال 1507 میلادی به فرمان یک دریانورد پرتغالی بنا شد. چرا که قشم گذرگاهی بود بر سر راه بازرگانانی که هند را به مقصد اروپا و بالعکس می پیمودند. حضور پرتغالی ها در جنوب 110 سال به طول انجامید و در این مدت قلعه و بناهای کوچک و بزرگی در جزایر اطراف بنا نهادند که سالم ترین آن ها قلعه پرتغالی های هرمز می باشد. مردم محلی معتقدند از این قلعه تونلی بوده که انتهای آن به غارهای خربس منتهی می شده است. بد نیست کمی کنکاش کنید شاید بتوانید راه ورود به آن را بیابید.